Zó check jij je borsten

Hoe goed ken jij je borsten? Door ze regelmatig te bekijken en te controleren, merk je veranderingen sneller op. Hoe onderzoek je je borsten zelf en waar moet je op letten? Het Alexander Monro Ziekenhuis geeft tips.

‘Generaties lang wordt ons van moeder op dochter verteld over het bekende knobbeltje als signaal van borstkanker. Dat er daarnaast nog 11 voornamelijk zichtbare symptomen zijn, is vrij onbekend. Hoe eerder borstkanker wordt ontdekt, hoe groter de kans op genezing’, vertelt Marjolein de Jong, bestuurder van het in borst(kanker)zorg gespecialiseerde Alexander Monro Ziekenhuis en voormalig oncologisch chirurg.

Als je in Nederland woont, ontvang je voor het eerst een uitnodiging voor een landelijk borstonderzoek als je tussen de 49 en 52 jaar bent. Dit is een vrijwillig bevolkingsonderzoek dat elke 2 jaar plaatsvindt en waar je borsten gecontroleerd worden met een borstfoto. Maar ook tussen deze controles in én als je jonger bent, is het belangrijk om je borsten te onderzoeken. Dit kun je makkelijk zelf doen. Merk je een verandering tijdens het controleren van je borsten? Dat hoeft niet meteen iets ernstigs te betekenen. Wel is het goed om alert te blijven. Zo kun je eventueel op tijd actie ondernemen.

Borstonderzoek bij jezelf kun je het beste doen door niet alleen te voelen maar vooral ook te kijken. Veel signalen van borstkanker kun je namelijk vaker zien dan voelen. Door regelmatig te kijken en te voelen, leer je je borsten kennen.

Ga voor de spiegel staan met je armen ontspannen langs je lichaam. Kijk goed naar je borsten. Hoe zien ze er normaal gesproken uit? Ontdek je een verandering ten opzichte van de vorige keer? Let goed op je huid, tepel en de vorm van je borst en kijk ook of je veranderingen of verdikkingen ziet bij je oksels. Neem rustig de tijd. Het kan een goed idee zijn om de kenmerken van je borsten ergens op te schrijven. Of maak een foto ter vergelijking voor de volgende keer.

Hoewel goed naar je borsten kijken belangrijk is, kun je je borsten ook controleren door te voelen. Dit kan zittend, staand of liggend. Kies een houding waarbij je je kunt ontspannen. Doe dit in een ruimte waarin je je prettig voelt. Controleer je borsten aan de hand van de volgende stappen:

1. Verdeel in gedachten je borst in een cirkel met 4 gelijke delen of zie je borst als een klok.

2. Plaats je linkerhand op je rechterborst en plaats je rechterhand in de nek.

3. Onderzoek nu de 4 delen van je borst van de buitenkant naar de tepel. Als je de borst als een klok ziet, begin je bijvoorbeeld bij het gedeelte tussen de 12 en de 3. Vervolgens ga je met de klok mee de borst rond.

4. Maak met je vlakke hand draaiende bewegingen van de buitenkant van je borst naar je tepel. Houd hierbij een lichte druk aan. Ga rustig alle 4 de delen van je borst langs.

5. Controleer met deze draaiende bewegingen ook je tepel en het gebied eromheen. Trek je tepel rustig naar voren; deze moet soepel meegeven.

6. Check met dezelfde draaiende bewegingen je oksel en het gebied tussen je oksel en je borst.

7. Herhaal bovenstaande stappen ook bij je andere borst.

Onderstaande 12 symptomen kunnen wijzen op borstkanker. Maar dat hoeft niet altijd zo te zijn. Heb je een aanhoudende verandering of twijfel je? Neem contact op met je huisarts en laat het controleren.

1. een of meerdere opliggende aderen;

2. een bobbel of bult op de borst;

3. tepelvocht /tepeluitvloed (waterig, melkachtig of bloederig);

4. een ingetrokken tepel (tenzij je dit altijd hebt);

5. een sinaasappelhuid;

6. huiduitslag, huidbeschadiging;

7. een deuk(je), kuiltje (intrekking);

8. een tepelkorst;

9. roodheid of warmte;

10. een verharding of verdikking;

11. asymmetrie of een veranderende vorm of grootte;

12. een knobbel(tje) in de borst.

Hoe beter je je borsten kent, hoe makkelijker het is om een verandering op te merken. Hieronder zie je hoe de 12 signalen eruit kunnen zien.