Hoesten en keelpijn

Hoest en keelpijn: wat is het en wat kan je er zelf aan doen?

We hebben er allemaal wel eens last van: keelpijn en hoesten. Ze komen vaak samen voor. Maar dat hoeft niet. Wat is keelpijn eigenlijk? En welke soorten hoest zijn er? Expert Tamara de Weijer legt het uit en geeft advies.

Wat is keelpijn?

Keelpijn is een vervelend gevoel in je keel. Het kan een gevolg zijn van bijvoorbeeld verkoudheid of griep (zie ook verderop). Ook baby’s en kinderen kunnen er last van hebben.

Welke klachten horen bij keelpijn?

Van keelpijn kan je op verschillende manieren last hebben. De pijn kan dof zijn of juist scherp. Soms doet je hele keel zeer, soms voel je het vooral aan één kant. Slikken en praten kan pijnlijk zijn. Als je keel ontstoken is, kan je dat vaak van binnen zien. De keel is dan rood, soms met witte plekjes. Je kan dan ook koorts hebben. Deze klachten komen ook voor bij baby’s en kinderen met keelpijn. Zij huilen vaak meer dan anders, drinken minder en kunnen ’s nachts onrustig zijn. De klieren aan de zijkanten van hun hals kunnen dik aanvoelen.

Wat is de oorzaak van keelpijn?

Keelpijn gaat vaak samen met verkoudheid of griep. De oorzaak is dan een virus. Je kan er ook last van hebben als je de ziekte van Pfeiffer hebt. Ook dat komt door een virus. Daarnaast zijn er bacteriën waarvan je keelpijn kan krijgen. Dat is bijvoorbeeld zo bij een aantal geslachtsziektes, zoals chlamydia, gonorroe en syfilis. Verder kan je keelpijn krijgen als je je keel een beetje kapot hebt gemaakt. Bijvoorbeeld door veel roken, heel hard schreeuwen of zingen, en vaak je keel schrapen. Of als je heel droge lucht hebt ingeademd, zoals van een airco.

Hoelang duurt keelpijn?

Keelpijn die hoort bij verkoudheid of griep duurt vaak niet langer dan een dag of 10. Als je rookt, zingt of veel en hard praat, kan het langer duren.

Wanneer moet je naar de huisarts bij keelpijn?

Neem in de volgende gevallen contact op met je huisarts:

  • Je ademt snel of moeilijk;

  • Je ademhaling maakt een piepend geluid;

  • Je kan niet meer goed slikken of drinken;

  • Je kan je mond niet meer goed opendoen;

  • Je voelt je steeds zieker;

  • Je hebt langer dan 3 dagen koorts;

  • Je keelpijn duurt langer dan 10 dagen;

  • Je bent ouder dan 70 jaar en/of je maakt je zorgen over je gezondheid;

  • Je hebt een verminderde weerstand en/of je maakt je zorgen over je gezondheid.

Dit kan je zelf doen bij keelpijn: 8 tips van expert Tamara

1. Drink veel water. Het liefst koud, dat helpt het best.

2. Rust goed uit. Zorg voor genoeg slaap en ontspanning. Je lichaam heeft veel energie nodig om te herstellen.

3. Geef ook je keel rust. Praat weinig. Probeer om niet te fluisteren, want dat is extra zwaar voor je keel.

4. Gebruik een zuigtablet voor keelpijn*. De ontsteking gaat er niet altijd eerder door over, maar het kan je keelpijn soms wel verzachten.

5. Rook niet. Van roken kan je keelpijn krijgen. Lees hier onze tips om te stoppen met roken.

6. Neem eventueel een pijnstiller. Paracetamol* is de eerste keuze. Kijk op de bijsluiter voor de goede dosering. Doet slikken veel pijn? Neem dan een drankje met paracetamol* of een oplosbare tablet. Als paracetamol* niet genoeg helpt, kan je ook een andere soort pijnstilling nemen. Naproxen*/**, ibuprofen*/** of diclofenac*/***. Deze pijnstillers kunnen veel bijwerkingen hebben en zijn niet voor iedereen geschikt. Lees daarom van tevoren goed de bijsluiter.

7. Bescherm jezelf. Hoe beter je weerstand, hoe minder kans je hebt om keelpijn te krijgen door een virus. Hoe dat lukt? Door gezonder te leven! Van goed eten en meer bewegen, tot vaker ontspannen en beter slapen

8. Bescherm anderen. Zorg dat je andere mensen in je omgeving niet besmet. Was bijvoorbeeld vaak je handen en houd afstand.

*Dit is een geneesmiddel, lees voor het gebruik de bijsluiter.

** Gebruik geen ibuprofen of naproxen als je:

  • eerder maag- of darmbloedingen hebt gehad door het gebruik van vergelijkbare medicijnen.

  • op dit moment last hebt van een maagzweer of in het verleden vaker een maagzweer of maagbloedingen hebt gehad.

  • ernstige problemen hebt met je nieren of lever.

  • bloedstollingsproblemen hebt of bloedverdunners gebruikt.

  • ernstig hartfalen hebt (NYHA Klasse IV).

  • langer dan 6 maanden zwanger bent

*** Diclofenac niet gebruiken als je:

  • ernstige hartproblemen hebt (zoals congestief hartfalen), hart- of vaatziekten hebt, of problemen met de bloedvaten in je benen of hersenen.

  • last hebt van een actieve maag- of darmzweer, bloedingen of perforaties in je maag of darmen.

  • in het verleden last hebt gehad van maagzweren of bloedingen door het gebruik van soortgelijke medicijnen, of als je al twee keer of vaker een maagzweer of maagbloeding hebt gehad.

  • langer dan 6 maanden zwanger bent.

  • ernstige leverproblemen hebt.

  • ernstige nierproblemen hebt.

  • in het verleden allergische reacties (zoals astma, urticaria, of acute rhinitis) hebt gehad na het gebruik van aspirine of andere NSAID's.

  • een hersenbloeding of andere actieve bloedingen of bloedingsstoornissen hebt.

  • problemen hebt met je bloed of beenmerg.

Heb je nog vragen over keelpijn?

Bel dan met de gratis drogisterijlijn van Albert Heijn Leefstijl: 0800-4040017. We zijn bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 09.00 tot 17.00 uur. Heb je een vraag over een geneesmiddel? Wacht nog even met het kopen of gebruiken ervan totdat je vragen beantwoord zijn.

Hoest

Wat is de functie van hoest?

Hoesten is een soort schoonmaakbeurt voor je longen en keel. Als daar iets in zit wat er niet hoort, zoals vuil, stof en slijm, ga je als reactie hoesten om het eruit te krijgen.

Welke soorten hoest zijn er?

Er zijn 2 soorten hoest:

  1. Kriebelhoest, ook wel droge hoest genoemd. Je hebt dan geen slijm.

  1. (Vastzittende) hoest mét slijm. Hierbij kan je slijm ophoesten. Soms lukt dat niet, omdat het slijm te taai, dik of plakkerig is. Het slijm blijft dan vastzitten in je longen. Dit noemen we een vastzittende hoest.

Wat zijn de oorzaken van kriebelhoest?

Als je hoest zonder slijm, kan er bijvoorbeeld vuil of stof in je longen zitten. Het kan ook komen door sigarettenrook, parfum of een andere irritatie. Of als je iets hebt ingeslikt of allergisch bent. Daarnaast kunnen sommige medicijnen een kriebelhoest als bijwerking hebben. Denk aan ACE-remmers tegen een te hoge bloeddruk. Als er vocht achter je longen zit, moet je ook vaak hoesten.

Wat zijn de oorzaken van hoesten met slijm?

Als er slijm in je longen zit, ga je hoesten om het los te krijgen. Het slijm kan op verschillende manieren in je longen komen. Vaak gebeurt dit door een verkoudheidsvirus, maar het kan ook door een bacterie komen, zoals bij een longontsteking.

Hoelang duurt hoesten?

Voor alle soorten ‘gewone’ hoest geldt, dat ze meestal binnen 2 of 3 weken vanzelf weer overgaan. Soms kan het langer duren, bijvoorbeeld als je blijft roken of als er iets anders aan de hand is. Dan kan het goed zijn om contact op te nemen met je huisarts.

Wanneer moet je naar de huisarts bij hoest?

Neem in de volgende gevallen contact op met je huisarts:

  • Je voelt je benauwd en/of haalt snel adem;

  • Je ademhaling maakt een piepend geluid;

  • Je hoest bloed op;

  • Je koorts krijgt en/of bent in de war;

  • Je hebt langer dan 3 dagen koorts;

  • De koorts is weg en komt na een paar dagen weer terug;

  • Je hebt pijn op de borst;

  • Je hoest langer dan 3 weken;

  • Je rookt en hebt vaak last van hoesten;

  • Je bent ouder dan 70 jaar en/of je maakt je zorgen over je gezondheid;

  • Je hebt een verminderde weerstand en/of je maakt je zorgen over je gezondheid.

Dit kan je zelf doen bij hoest: 11 tips van expert Tamara

Tips bij hoesten met (vastzittend) slijm:

  1. Stoom met warm water. De hoest gaat er niet eerder door over, maar het kan wel helpen om makkelijker slijm op te hoesten. Gebruik hiervoor warm water uit de kraan; niet kokendheet, want dan kan je huid makkelijk verbranden. Doe het warme water in een bak, leg een theedoek over je hoofd en buig jezelf over het stoombadje. Adem rustig in en uit en probeer daarbij zo goed mogelijk door je neus te ademen. Doe dit 2 of 3 keer per dag, steeds een kwartier lang. Stomen is niet bedoeld voor jonge kinderen.

  1. Spoel met zout water. Roer 1 theelepel zout door een glas met lauw water. Neem een slok en laat het water achter in je keel rondgaan. Dit maakt een borrelend geluid en wordt ook wel gorgelen genoemd. Hierdoor kan het slijm wat makkelijker loskomen.

  1. Neem geen melk(producten). Melk, yoghurt en kwark kunnen ervoor zorgen dat je meer slijm aanmaakt. Laat ze dus even staan.

  1. Maak je eten iets pittiger. Door rode peper, zoals in sambal, kan het slijm makkelijker loskomen. Neem niet te veel. Als je ook keelpijn hebt, kan de pijn erger worden.

  1. Bescherm jezelf. Hoe beter je weerstand, hoe minder kans je hebt om te hoesten door een virus. Hoe dat lukt? Door gezonder te leven! Van goed eten en meer bewegen, tot vaker ontspannen en beter slapen.

  1. Bescherm anderen. Zorg dat je andere mensen in je omgeving niet besmet. Hoest bijvoorbeeld in een papieren zakdoek en gooi die meteen weg, houd je ellenboog voor je mond, was vaak je handen en houd afstand.

Tips bij kriebelhoest:

  1. Drink iets warms. Bijvoorbeeld thee met honing.

  1. Gebruik je een medicijn tegen hoge bloeddruk? Een bepaald soort bloeddrukverlagers (ACE-remmers) hebben vaak kriebelhoest als bijwerking. Overleg met je huisarts of je een ander soort medicijn kan gebruiken.

Tips bij alle soorten hoest:

  1. Stop met roken. Alvast van start? Lees alvast dit artikel over stoppen met roken.

  1. Zorg voor voldoende frisse lucht. Zet altijd een raampje open. Ook ’s nachts.

  1. Drink voldoende. Zorg dat je iedere dag 1,5 tot 2 liter water drinkt. Ook thee en koffie tellen mee.

Heb je nog vragen over hoesten?

Bel dan met de gratis drogisterijlijn van Albert Heijn Leefstijl: 0800-4040017. We zijn bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 09.00 tot 17.00 uur. Heb je een vraag over een geneesmiddel? Wacht nog even met het kopen of gebruiken ervan totdat je vragen beantwoord zijn.

KOAG/KAG 3191-1123- 1766