Glutenvrij eten
Wat is een glutenvrij dieet?
De naam verklapt het eigenlijk al. Een glutenvrij dieet houdt in dat je gluten uit de weg gaat. Gluten zijn eiwitten die in alle granen zitten: in gerst, haver, rogge, kamut en tarwe. Gluten zitten dus ook in de producten die daarvan gemaakt worden. Een glutenvrij dieet is meestal nodig vanwege coeliakie (een auto-immuunziekte waarbij mensen geen gluten verdragen) of een overgevoeligheid voor gluten (glutenintolerantie). Hieronder een handige lijst met producten waar wel en juist geen gluten in zitten.
Producten met gluten:
- Ontbijt en lunch, zoals brood, beschuit, crackers en muesli;
- Avondeten, zoals pizza, pasta, quiche en gepaneerde vis;
- Tussendoortjes, zoals koek, taart, zoutjes en chips;
- Drankjes, zoals bier.
Producten zonder gluten:
- Ontbijt en lunch, zoals fruit, zuivel, eieren, sojaproducten, glutenvrij brood en glutenvrije crackers;
- Avondeten, zoals aardappelen, rijst, vis, vlees, kip, groenten, glutenvrije pasta en glutenvrije pannenkoeken;
- Tussendoortjes, zoals mais, popcorn, cassave en andere glutenvrije tussendoortjes.
Om er zeker van te zijn dat je glutenvrije producten koopt, kun je altijd even op het etiket van de verpakking kijken. Op glutenvrije producten staat meestal het glutenvrij symbool: een doorgestreepte aar (een aar is de bovenkant van een graangewas). Dat maakt het boodschappen doen makkelijker en leuker.
Glutenvrije producten
Wat zijn de voor- en nadelen van een glutenvrij dieet?
De voordelen van een glutenvrij dieet kunnen zijn, dat je verlichting hebt van de klachten die horen bij coeliakie en glutenintolerantie. Ook darmklachten (van bijvoorbeeld het prikkelbare darmsyndroom) kunnen er soms minder door worden. Voor gezonde mensen zijn er geen voordelen bekend van een glutenvrij dieet.
Een nadeel van glutenvrij eten is dat je niet alles kunt eten en dat je - als je coeliakie hebt - bijzonder alert moet zijn op gluten. Ook mis je de voedingsstoffen die je normaal gesproken uit granen haalt. Denk aan vezels, B-vitamines en mineralen, zoals jodium uit brood. Omdat je geen gewoon brood kunt eten, is jodium een aandachtspunt. In ons land is brood de belangrijkste bron van dit mineraal. Gelukkig is het meeste glutenvrij brood verrijkt met jodium. En wie geen glutenvrij brood eet, kan het jodium uit andere producten halen, zoals zeevis, schaal- en schelpdieren en zeegroenten (zeekraal, lamsoor).
Geniet van lekker glutenvrij
4 tips om gemakkelijk glutenvrij* te eten
- Eet zo puur mogelijk
Maak alles zelf, waardoor je precies weet welke ingrediënten in een gerecht zitten. Bewerkte sauzen en voorverpakte mixen bevatten namelijk ook gluten. Zelf kook je de lekkerste glutenvrije recepten (met een klein beetje hulp van Allerhande😉).
- Ga voor glutenvrije alternatieven
Brood, crackers, koeken en pasta’s zijn misschien nou net producten die je liever niet wilt missen. Gelukkig zijn er tegenwoordig een hoop lekkere alternatieven. Zo heb je bijvoorbeeld glutenvrij brood, glutenvrij knäckebröd, rijstwafels op basis van mais of quinoa, en glutenvrije pasta’s en pizza’s.
- Plan vooruit
Glutenvrij eten betekent meer plannen. Kook vooruit door bijvoorbeeld 1 keer een grotere portie te koken waar je 2 dagen van kan eten. Of stel een volledig weekmenu samen. Zo is een glutenvrije maaltijd, ook bij weinig tijd, altijd makkelijk binnen handbereik.
- Ga voorbereid op pad
Onderweg heb je wel eens zin in een tussendoortje. Veel tussendoortjes bevatten gluten (koekjes, chips). Voor zo’n moment is het belangrijk dat je zelf je glutenvrije tussendoortjes paraat hebt.
*Wij adviseren voor iedereen een gezond voedingspatroon volgens Schijf van Vijf. De Schijf van Vijf van het Voedingscentrum helpt jou om gezonder en duurzamer te eten. Mocht je een speciale en/of medische reden hebben om een specifiek dieet te gaan volgen dan is het goed om altijd een diëtist om advies te vragen. De diëtist is de expert die jou kan helpen bij de juiste voeding voor jouw specifieke situatie, bij gezondheid en ziekte.
2 tips van Tamara de Weijer, huisarts van de gratis Mijn Leefstijlcoach app van Albert Heijn
- Eet je glutenvrij omdat je coeliakie hebt? Dan kun je de neiging hebben om steeds voor dezelfde producten en recepten te kiezen, want daarvan weet je dat ze veilig en lekker zijn. Maar: juist variatie is gezond. Verschillende voedingsmiddelen bevatten weer andere gezonde stoffen, dus wissel lekker af. Download voor meer inspiratie de gratis Mijn Leefstijlcoach app en start de challenge ‘Lekker zonder gluten’.
- Heb je geen coeliakie? Eet dan af en toe wel gluten. Anders kan het zijn dat je darmen nog gevoeliger raken voor het eten en drinken van gluten.
De lekkerste glutenvrije recepten
Meer lezen?
Eiwitrijk dieet
De naam ‘eiwitrijk eten’ zegt het al: het eten van producten waar veel eiwitten in zit. Maar in welke recepten en producten zitten nou veel eiwitten? En hoe begin je met een eiwitrijk dieet?
Koolhydraatarm eten
Je hoort steeds vaker over koolhydraatarm eten of een koolhydraatarm dieet, maar wat houdt het nou precies in? Wij vertellen je er alles over.
Koolhydraatarm weekmenu
Even een weekje koolhydraatarm eten? Dat kan heel gemakkelijk en is – heel belangrijk – ook nog eens lekker! Wij delen een 7-daags weekmenu met je.